به گزارش بانک فایل پژوهشی معلمان قبل از بحث پیرامون تجارب سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی باید گفت :ارزشیابی یکی از فعالیتهای بسیار ضروری و مستمر آموزشی است که به معلم امکان می دهد که پس از تهیه ی طراحی آموزشی و سناریو و الگوی تدریس و استفاده از روشهای مختلف تدریس ، دریابد تا چه اندازه در تحقق هدفهای آموزشی موفق بوده است .
ارزشیابی و تجارب سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی موجب می گردد که :
۱.معلم از اشکالات موجود در طراحی آموزشی و سناریو و الگوی تدریس خود آگاه گشته و از نحوه موفقیت و عدم موفقیت دانش آموزان و همچنین میزان آمادگی آنان برای انجام فعالیتهای بعدی با خبر گردد.
۲.معلم از محاسن و معایب طراحی آموزشی و سناریو و الگوی تدریس خود مطلع گشته و شایستگی ابزارهایی را که در تجارب سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مورد استفاده قرار داده است ، دریابد .
امروزه تجارب سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در زمره فرایندهای بسیار مهم آموزش و پرورش به شمار می رود و از طریق آن آگاهی لازم درخصوص طراحی آموزشی و سناریو و الگوی تدریس ، گردآوری و تجزیه و تحلیل می شوند تا چگونگی و میزان تحقق هدفهای تعیین شده مورد بررسی و قضاوت قرار گیرند . به اعتقاد متخصصان برنامه ریزی آموزشی ، لازم است فعالیتهای آموزشی پس از برنامه ریزی به مرحله اجرا در آموده و سپس مورد ارزشیابی قرار گیرند . و سپس تجارب سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی مورد بررسی قرار گیرد. مطالعات نشان می دهد که برنامه ریزی ها اغلب تا اندازه ای خوب طرح ریزی شده ولی اجرای آنها اکثراً نا مطلوب و ارزشیابی در بیشتر مواقع به دست فراموشی سپرده شده یا اینکه به صورتی سطحی یا ظاهری یا حتی نادرست انجام می شوند . یا در برخی از موارد تجارب سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی اصلا به رشته تحریر در نیامده است.
اصولا ً وقتی صحبت از تجارب سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به میان می آید ، برخی از معلمان را نوعی تکبر و غرور در شخصیت و گروهی از دانش آموزان را حالاتی ناراحت کننده از اضطراب و نگرانی در چهره ها ظاهر می گردد : زیرا ارزشیابی که یکی از فعالیتهای مهم آموزشی است در نظر دانش آموزان به صورت غول ترسناکی جلوه گر گشته و برخی از معلمان از آن به عنوان یک ابزار قدرت بهره جسته و بعضی از والدین به طور نا آگاه بر وحشت از آن دامن می زنند و بدین وسیله با فراهم ساختن زمینه های نامطلوب آموزشی ، نوعی وحشت و دلهره از ارزشیابی را در اذهان دانش آموزان شعله ور می سازند .
به نظر دست اندرکاران مسائل تربیتی ، امتحان یا ارزشیابی ، و ثبت تجارب سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی زمانی با اهمیت است که به عنوان وسیله ای جهت بهبود نگارش و اجرای طراحی آموزشی و سناریو و الگوی تدریس و ایجاد علاقه و انگیزه در دانش آموزان ، ابزاری برای کسب عادات صحیح تربیتی ، شیوه ای به منظور کسب اطلاع از پیشرفت تحصیلی و راهی جهت بهبود امر یادگیری دانش آموزان تلقی گردد.
انواع ارزشیابی
در بررسی تجربیات معلمین در بحث تجارب سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی متوجه می گردیم که ارزشیابی به سه نوع : ۱. ارزشیابی تکوینی ۲. ارزشیابی پایانی و ۳. ارزشیابی تشخیصی تقسیم شده است
الف) ارزشیابی تکوینی . این نوع ارزشیابی در زمانی که هنوز در حال یادگیری در حال شکل گرفتن است ، اجرا می گردد . در ارزشیابی تکوینی در اثر بازخوردها ، اطلاعات به طور مستمر جمه آوری می شود تا تصمیم گیری های لازم ، جهت افزایش اثر بخشی برنامه ها یا فعالیتها ، مورد استفاده قرار گیرد .
ب) ارزشیابی پایانی . ارزشیابی هایی که امروزه در مدارس ما اعمال می شوند اغلب در زمره ی این نوع ارزشیابی قرار دارند . علت نامگذاری آن به ارزشیابی پایانی این است که با استفاده از آن می توان به اندازه گیریهای متراکم دانش آموزان در طول دوره آموزشی اقدام کرد . به کمک ارزشیابی پایانی می توان مشخص ساخت که پیشرفت کلی دانش آموزان در چه وضعی قرار داشته و تا چه میزان به هدفهای کلی درس ، دست یافته اند .
ج) ارزشیابی تشخیصی . کلیه فعالیتهای آموزشی و پرورشی با هدف ایجاد تغییرات مطلوب در دانش آموزان صورت می پذیرد و برای ایجاد هر نوع تغییر باید به آمادگی قبلی آنان توجه داشت . به بیان دیگر ، یادگیری هر مطلبی مستلزم یادگیری امری است که اساس یادگیری بعدی را تشکیل می دهد . ارزشیابی های فوق می بایست در راستای طراحی آموزشی و سناریو و الگوی تدریس صورت بگیرند.
به اعتقاد صاحبنظران ، ارزشیابی تشخیصی دارای دو هدف اصلی می باشد :
- قرار دادن دانش آموزان در موقعیتی که قادر گردند یادگیری مطالب تازه را شروع کنند .
- کشف دلایل مشکلات آنان در دستیابی به هدفهای آموزشی .
با توجه به آنچه گفتیم معلمان در راستای طراحی آموزشی و سناریو و الگوی تدریس برای انجام تجارب سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی احتیاج به منبعی غنی و قابل اعتماد دارند. بانک فایل پژوهشی معلمان این امکان را برای معلمان عزیز میسر ساخته که به آدرس https://moallemblog.com مراجعه نموده و از هزاران فایل مفید و ارزشمند که در این پایگاه موجود است استفاده نمایند.
منبع : بانک فایل پژوهشی معلمان
